Ngô Nhân Tịnh (1761 - 1813) còn gọi là Ngô Nhân Tĩnh, Ngô Nhơn Tịnh, tên tự là Nhữ Sơn, tiên sư là người Quảng Đông (Trung Quốc) sang nước Nam tới Gia Định (Trong ảnh: Chiêu mộ xây dựng tham gia năm 2004, kích thước rộng 5 m, dài 12 m. Kết cấu ngôi mộ từ ngoài vào trong gồm: bình phong tiền, sân tế, bệ thờ, bia tuyển mộ, nấm tuyển mộ và bình phong hậu, xung quanh là lớp tường thành liên hiệp với trụ biểu).
Không rõ năm Ngô Nhân Tịnh ra giúp chúa Nguyễn Phúc Ánh (1762-1820), chỉ nhân thức ở trong những năm đầu dựng nghiệp và ông được lãnh chức Thị độc Viện Hàn lâm (Trong ảnh: Lư hương trước mộ và bình phong tiền).
04 tuần 6 âm lịch năm Mậu Ngọ (1798), ông khiến Hữu tham tri Bộ Binh, được chúa Nguyễn Ánh cử theo thuyền buôn TQuốc sang Quảng Đông để trình quốc thư cho nhà Thanh, với mục đích hợp tác tấn công Tây Sơn và dò hỏi thông tin của vua Lê Chiêu Thống. Tuy nhiên khi đến Quảng Đông, ông nghe tin vua Lê đã mất nên trở về (Trong ảnh: Mặt sau bình phong tiền ngôi chiêu mộ).
Năm Canh Thân (1800), ông theo hộ giá chúa Nguyễn đi cứu viện Quy Nhơn. Năm Nhâm Tuất (1802), Nguyễn Phúc Ánh lên ngôi, lấy niên hiệu Gia Long, ông được phong làm Giáp Phó sứ theo Chánh sứ Trịnh Hoài Đức và Phó sứ Hoàng Ngọc Uẩn sang China lần nhị để trình quốc thư và nộp trả ấn sách mà nhà Thanh đã phong cho nhà Tây Sơn. Đồng thời, đoàn sứ giả cũng giải theo các cướp biển Tề Ngôi là Mạc Quang đãng Phù, Lương Văn Canh, Phàn Văn Tài (những cướp hồ từng phù hợp tác với Tây Sơn) giao cho nhà Thanh. Sau khi xong xuôi sứ mạng, ông trở về gánh vác chức phận cũ (Trong ảnh: Trong khoảng bình phong tiền tham gia chiêu tập có khoảng sân tế phổ quát).
Năm Đinh Mão (1807), ông được sung làm cho Chánh sứ cùng với Phó sứ Nai lưng Công Đoàn sang Chân Lạp (Campuchia), đem sắc ấn tới thành La Bích phong Năc Chăc khiến Cao Miên quốc vương. Năm Tân Mùi (1811), Gia Long năm thứ 10, ông ra làm Hiệp Trấn tỉnh giấc Nghệ An. Cũng trong thời điểm này ông cùng Đốc Học Nghệ An là Bùi Dương Lịch soạn ra tập Nghệ An Phong Thổ Ký.
Năm Nhâm Thân (1812), ông được thăng khiến cho Thượng thư bộ Công kiêm Hiệp Hành Tổng Trấn thức giấc Gia Định và được phong chức Tinh Viễn hầu (Trong ảnh tấm bia chiêu mộ của ông từ năm 1813. Nội dung bia chiêu mộ ghi: Tuyển mộ của người họ Ngô, giữ chức Khâm sai, Công bộ Thượng thư, Hiệp tổng trấn thành Gia Định, thụy là Túc Gian, ban tước Tịnh Viễn hầu).
Năm Qúy Dậu (1813), ông cùng Tổng trấn thành Gia Định là Lê Văn Duyệt đem hơn 13.000 quân binh hộ tống Quốc vương Năc Chăc về nước Chân Lạp. Cùng năm này, sau khi đi đàm phán cùng Xiêm La (Thái Lan) bàn việc Chân Lạp, ông bị người cùng triều vu tội tham ô, ăn của đút lót của Chân Lạp và Xiêm La.
Tổng trấn Lê Văn Duyệt y phải dâng tấu lên vua. Vua Gia Long nói: “Việc không có chứng cớ, hãy để đó” (Trong ảnh: Bình phong hậu ghi tiểu truyện của Thượng thư Ngô Văn Tịnh).
Đương nhiên, cũng từ đây, Ngô Nhân Tịnh nghĩ không lặng lòng, thường tự than rằng: “Vẽ rắn thêm chân, người nào khiến cho ta mang cái oan không phân bua được”.
04 tuần 10-1813, Ngô Nhân Tịnh uất ức, thảm sầu dẫn đến bé xíu mất không một lời trăn trối (Trong ảnh: Một nét chữ trên ngôi chiêu tập).
Năm 1820, vua Minh Mạng truy hỏi cấp cho mộ cu li coi chiêu mộ. Bốn tuần 12-1853, vua Tự Đức duyệt lời tâu của Bộ Lễ, Công bộ Thượng thư lĩnh Gia Định thành Hiệp tổng trấn Tịnh Viễn hầu là Ngô Nhân Tịnh được thờ vào miếu Trung hưng công thần.
Ngô Nhân Tịnh còn là người nhiều năm kinh nghiệm văn học, thích ngâm vịnh. Ông cùng với hai người bạn thân thiết là Lê Quang quẻ Định và Trịnh Hoài Đức, sáng lập "Bình Dương thi xã" nức tiếng một thời.
Sau khi mất, ông được táng tại làng Chí Hòa, tổng Dương Hòa thượng, huyện Bình Dương, phủ Tân Bình, thức giấc Gia Định (nay là Ga Sài Gòn). Ngày 1-10-1936, để phóng thích mặt bằng cho việc xây đắp ga Sài Gòn, lăng tuyển mộ Ngô Nhân Tịnh phải cải chôn cất di dời về làng Tân Hóa, tổng Tân Phong Trung, huyện Tân Long, tỉnh giấc Gia Định (nay là các con phố Lũy Bán Bích, phường Hiệp Tân, thị xã Tân Phú).
Năm 2004, để ghi nhớ, tôn vinh bậc danh nhân này, UBND TP.HCM đã cho di dời và mai táng lăng mộ Ngô Nhân Tịnh tại vị trí trong khuôn viên chùa Giác Lâm hiện giờ (Trong ảnh là Mộ bà Nguyễn Thị E (1925-2007) do các con lập kế bên chiêu tập của Ngô Văn Tịnh).
Một ngôi tuyển mộ khác xây theo kiểu đứng bên hong ngôi mộ của Thượng thư Ngô Văn Tịnh.
Xem tại: thoisumoingay
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét